सध्या महाराष्ट्रातील कांद्याचे बाजारभाव खूप वाढले आहेत. राज्यभरातील बाजार समित्यांमध्ये कांद्याला चांगला दर मिळत आहे, त्यामुळे शेतकरी आनंदी आहेत.
शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक परिस्थिती
गेल्या काही वर्षांत शेतकऱ्यांना नैसर्गिक आपत्ती आणि कमी बाजारभावामुळे मोठ्या अडचणींचा सामना करावा लागला. मात्र, यंदा कांद्याचे दर चांगले मिळत असल्यामुळे त्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. राज्यातील कांदा उत्पादक भागांमध्ये कांद्याच्या किंमतीत मोठी वाढ झाली आहे.
बाजार समित्यांमध्ये कांद्याची मोठी आवक
महाराष्ट्रातील बाजार समित्यांमध्ये सध्या कांद्याची मोठ्या प्रमाणात विक्री होत आहे.
- सोलापूर बाजार समिती – 25,000 क्विंटल
- लालसगाव बाजार समिती – 20,423 क्विंटल
- पिंपळगाव बसवंत बाजार समिती – 19,000 क्विंटल
- मुंबई बाजार समिती – 17,524 क्विंटल
- पुणे बाजार समिती – 13,412 क्विंटल
इतर ठिकाणीही मोठ्या प्रमाणात कांद्याची आवक झाली आहे, त्यामुळे बाजारपेठेत चांगली चळवळ दिसून येत आहे.
कांद्याचे वाढलेले दर
सध्या कांद्याच्या किंमती मोठ्या प्रमाणात वाढल्या आहेत.
- सोलापूर बाजार समिती – ₹3800 प्रति क्विंटल (कमाल दर) आणि ₹2000 प्रति क्विंटल (सरासरी दर)
- कोल्हापूर बाजार समिती – ₹3550 प्रति क्विंटल (कमाल दर) आणि ₹2200 प्रति क्विंटल (सरासरी दर)
- चांदवड बाजार समिती – ₹3000 प्रति क्विंटल (सरासरी दर) आणि ₹3410 प्रति क्विंटल (कमाल दर)
- पिंपळगाव बसवंत बाजार समिती – ₹2750 प्रति क्विंटल (सरासरी दर) आणि ₹3400 प्रति क्विंटल (कमाल दर)
काही बाजार समित्यांमध्ये सरासरी दर ₹2400 ते ₹3000 प्रति क्विंटलपर्यंत पोहोचले आहेत.
लालसगावचा कांदा प्रसिद्ध झाला!
लालसगाव हे देशातील सर्वात मोठे कांदा बाजार आहे. येथे उन्हाळी कांद्याला ₹1600 ते ₹2600 प्रति क्विंटल आणि लाल कांद्याला ₹1175 ते ₹2900 प्रति क्विंटल इतका दर मिळत आहे.
कांद्याच्या दरवाढीची कारणे
कांद्याच्या वाढलेल्या दरामागे काही महत्त्वाची कारणे आहेत –
- कमी उत्पादन – हवामानातील बदलांमुळे यंदा कांद्याचे उत्पादन कमी झाले. त्यामुळे मागणी जास्त आहे आणि पुरवठा कमी आहे.
- निर्यातीला वाढती मागणी – श्रीलंका, बांगलादेश आणि मध्य पूर्व देशांमध्ये भारतीय कांद्याला जास्त मागणी आहे. त्यामुळे देशांतर्गत दर वाढले आहेत.
- साठवलेला कांदा विक्रीसाठी उपलब्ध – काही शेतकऱ्यांनी कांदा साठवून ठेवला होता. आता त्यांनी तो विक्रीसाठी आणल्यामुळे बाजारात मोठ्या प्रमाणात कांदा दाखल होत आहे.
- चांगल्या प्रतीच्या कांद्याला अधिक दर – उन्हाळी कांद्याचा दर्जा उत्तम असल्यामुळे त्याला जास्त दर मिळत आहेत.
शेतकऱ्यांची परिस्थिती सुधारली
गेल्या काही वर्षांत कांद्याचे दर खूप कमी होते. त्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांना नुकसान सहन करावे लागले. मात्र, यंदा मिळत असलेल्या चांगल्या दरांमुळे त्यांच्या चेहऱ्यावर हसू आले आहे.
एका शेतकऱ्याने सांगितले, “गेल्या तीन वर्षांत आम्हाला मोठे नुकसान झाले. कधी बाजारभाव नव्हता, तर कधी पाऊस आणि वादळामुळे पीक वाया गेले. पण यंदा चांगला दर मिळत असल्याने आमचा तोटा भरून निघत आहे.”
कांद्याचे दर भविष्यात कसे राहतील?
सध्या कांद्याचे दर खूप जास्त आहेत, पण कृषी तज्ज्ञांच्या मते लवकरच बाजारात नवीन कांदा येईल. त्यामुळे पुढील काही आठवड्यांत किंमती थोड्या कमी होऊ शकतात.
ग्राहकांना बसलेली महागाईची झळ
कांद्याच्या दरवाढीमुळे सर्वसामान्य लोकांना अडचण येत आहे. किरकोळ बाजारात कांदा ₹40 ते ₹60 प्रति किलो दराने विकला जात आहे. विशेषतः शहरी भागातील गृहिणींना याचा फटका बसत आहे.
सरकारची उपाययोजना
कांद्याच्या दरवाढीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी सरकार काही निर्णय घेत आहे.
- निर्यात मर्यादित करण्याचा विचार – देशांतर्गत बाजारात पुरेसा कांदा राहावा यासाठी सरकार निर्यातीवर बंधन घालू शकते.
- वाजवी दरात कांदा उपलब्ध करण्याचा प्रयत्न – सरकारी यंत्रणांमार्फत सामान्य लोकांना स्वस्त दरात कांदा मिळावा यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत.
सध्या कांद्याच्या वाढलेल्या दरांमुळे शेतकऱ्यांना चांगला फायदा होत आहे. मात्र, याचा परिणाम सर्वसामान्य लोकांच्या रोजच्या खर्चावर होत आहे. पुढील काळात कांद्याचे दर कसे राहतील आणि सरकार कोणती पावले उचलते, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.