भारत देश आता जगात खूप पुढे गेला आहे. देशाची प्रगती म्हणजे देशात खूप चांगल्या गोष्टी घडत आहेत. यामागे खूप लोकांचे श्रम आहेत. पण यामध्ये सगळ्यात मोठा वाटा काम करणाऱ्या मजुरांचा आहे.
बांधकाम करणारे मजूर म्हणजे जे रस्ते, पूल, मोठ्या इमारती, सरकारी इमारती उभारतात. हे लोक खूप मेहनत करत असतात – उन्हात, पावसात आणि थंडीमध्येही.
मजुरांसाठी खास योजना
महाराष्ट्र सरकारने अशा बांधकाम करणाऱ्या मजुरांसाठी एक खास योजना आणली आहे. या योजनेअंतर्गत काम करणाऱ्या पात्र मजुरांना एक लाख रुपये पर्यंतची आर्थिक मदत दिली जाते.
ही मदत कुठ-कुठे मिळते?
ही योजना 3 प्रकारांमध्ये मदत करते:
1. शिक्षणासाठी मदत
कामगारांच्या मुलांना शाळा आणि कॉलेजसाठी पैसे मिळतात.
2. आरोग्यासाठी मदत
मजुरांना आणि त्यांच्या कुटुंबाला आजारासाठी उपचार करायला पैसे मिळतात. अपघात झाल्यास खर्च भरून दिला जातो. बाळंतपणासाठीही मदत मिळते.
3. इतर गोष्टींसाठी मदत
घर बांधण्यासाठी, मुलांच्या लग्नासाठी, अपघातामुळे अपंगत्व आल्यास किंवा मृत्यू झाल्यासही मदत मिळते. निवृत्तीनंतर पेन्शनही मिळते.
योजना मिळवण्यासाठी काय लागते?
योजना मिळवण्यासाठी काही अटी आहेत:
- अर्ज करणाऱ्या व्यक्तीचे वय १८ ते ६० वर्षे असावे.
- अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असावा.
- मागच्या १ वर्षात किमान ९० दिवस बांधकाम क्षेत्रात काम केलेले असावे.
- बांधकाम कामगार म्हणून नोंदणी झालेली असावी.
- घरातील एकूण वार्षिक उत्पन्न थोडे कमी असावे.
- याआधी सरकारकडून हाच प्रकारचा लाभ घेतलेला नसावा.
अर्ज करताना लागणारी कागदपत्रे
- ओळख पत्र – आधार कार्ड / मतदान कार्ड / पॅन कार्ड / पासपोर्ट
- राहण्याचा पुरावा – रेशन कार्ड / वीज बिल / पाणी बिल / घरपट्टी
- कामाचा पुरावा – मालक किंवा ठेकेदाराचं प्रमाणपत्र
- उत्पन्नाचा दाखला – तहसीलदारांचा किंवा मामलेदारांचा
- बँकेचा पुरावा – पासबुक किंवा रद्द चेक
अर्ज कसा करायचा?
- नोंदणी करा
- जिल्हा कामगार कार्यालयातून किंवा वेबसाइटवरून अर्ज मिळवा
- सर्व माहिती भरून, कागदपत्रे लावून तो कार्यालयात द्या
- तुमचं नोंदणी कार्ड मिळेल
- मदतीसाठी अर्ज करा
- शैक्षणिक, आरोग्य किंवा इतर मदतीसाठी अर्ज भरावा
- लागणारे कागदपत्रे लावावीत
- अर्ज कार्यालयात सादर करावा किंवा ऑनलाईन पाठवावा
पैसे कसे मिळतात?
- तुमचा अर्ज मंजूर झाल्यावर, SMS किंवा पत्राद्वारे कळवले जाते
- मंजूर रक्कम तुमच्या बँक खात्यात थेट जमा केली जाते (DBT पद्धतीने)
- पैसे जमा झाल्यावर SMS येतो
- हे पैसे तुम्ही शिकण्यासाठी, उपचारासाठी, घर बांधणीसाठी वापरू शकता
इतर फायदे
- नोंदणी नूतनीकरण – दर 3 वर्षांनी पुन्हा नोंदणी करावी लागते
- जर अर्ज नाकारला गेला, तर तक्रार करता येते
- इतर फायदे – कौशल्य प्रशिक्षण, अपघात विमा, हेल्मेट-बूटसारखी सुरक्षा साधने
योजनेचे फायदे
- आर्थिक मदत मिळाल्यामुळे कामगारांना हक्काचं जीवन जगता येईल
- मुलांचं शिक्षण नीट होईल
- आरोग्यावर खर्च करता येईल
- समाजात सन्मानाने जगता येईल
ही योजना म्हणजे काम करणाऱ्या बांधकाम मजुरांसाठी एक मोठा आधार आहे. या योजनेचा उपयोग करून कामगार आपलं जीवन चांगलं बनवू शकतात.